Các động thái tăng vốn tự có của một số ngân hàng

Con số nợ xấu thực tế của từng ngân hàng là bao nhiêu vẫn còn là một dấu hỏi lớn đối với các nhà đầu tư. Các cổ đông đã mất toàn bộ vốn khi đầu tư vào ba ngân hàng đã bị NHNN mua lại bắt buộc với giá 0 đồng. Ngoài ra, một số ngân hàng đã và đang bị NHNN kiểm soát đặc biệt do nợ xấu đã bào mòn gần như toàn bộ vốn góp của các cổ đông. Do đó, họ sẽ chỉ bỏ tiền đầu tư nếu các ngân hàng có thể đem lại một mức lợi tức kỳ vọng hấp dẫn (Return on Investment - ROI) trong tương lai.

Gói cho vay vốn đáo hạn ngân hàng

Mặc dù vậy, trước viễn cảnh hàng loạt quy định của NHNN nhằm nâng cao năng lực tài chính của các ngân hàng đã, đang và sắp có hiệu lực trong thời gian tới thì động thái tăng vốn tự có của các ngân hàng vào thời điểm hiện tại được xem là một mũi tên nhằm hướng tới ba mục tiêu khác nhau.

Thứ nhất, theo quy định tại Thông tư số 06/2016/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 36/2014/TT-NHNN thì tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ giảm từ 60% xuống còn 50% kể từ ngày 1/1/2017 và tiếp tục giảm xuống 40% kể từ ngày 1/1/2018. Theo ước tính, trong khi 85-90% nguồn vốn huy động của các ngân hàng hiện nay là ngắn hạn (dưới 12 tháng) thì các khoản cho vay trung và dài hạn lại chiếm đến 65-70%. Do đó, các ngân hàng đã và đang gặp nhiều khó khăn để tuân thủ quy định trên.

Lợi ích từ vay vốn đáo hạn ngân hàng

Chính vì vậy, trong cuộc họp giữa NHNN và 21 ngân hàng thương mại diễn ra ngày 3/4-/017 thì hầu hết các ngân hàng đều kiến nghị giãn tiến độ áp dụng quy định trên.

Thứ hai, quy định về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) theo chuẩn Basel 2 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2020. CAR của hệ thống các ngân hàng Việt Nam tính đến ngày 31/12/2016 hiện ở mức 12,8%. Con số này có thể thấp hơn nhiều nếu như tính theo chuẩn mực Basel 2. Trong khi đó, CAR của hệ thống ngân hàng Thái Lan và Indonesia theo Basel 3 lần lượt ở mức 17% và 21,4%.

Thủ tục vay vốn đáo hạn ngân hàng

Thứ ba, có dư địa để tăng khả năng cho vay đối với các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản. Với hệ số rủi ro lên tới 200%, thì nếu các ngân hàng càng giải ngân vốn cho các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thì hệ số CAR càng giảm xuống. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đã và đang phát triển, việc tăng vốn tự có là một yêu cầu chính đáng của các ngân hàng.

Các động thái tăng vốn tự có của một số ngân hàng trên đây được xem là những bước đi đầu tiên nhằm chuẩn bị cho một giai đoạn phát triển mới. Theo các thông lệ quốc tế thì ngân hàng nào có hệ số CAR càng lớn sẽ càng được các cơ quan quản lý tạo điều kiện về mặt chính sách để mở rộng quy mô. Chính vì vậy, nhiều khả năng thị trường chứng khoán lại chuẩn bị đón một làn sóng tăng vốn mới từ các ngân hàng trong thời gian tới.